مشاوره تحصیلی برای پیشرفت و استفاده کامل از توانایی ها و استعدادها، امری لازم و بدیهی است! یک مشاور تحصیلی می تواند در همه مراحل تحصیل به کمک دانش‌آموز و دانشجوها بیاید. از مرحله انتخاب رشته مورد نظر برای کنکور کارشناسی یا کارشناسی ارشد و دکترا و چه برای برنامه ریزی، مدیریت زمان و رسیدن به رتبه مناسب و بالا، یک مشاور می تواند راهنمایی های خوبی داشته باشد. اما ویژگی های یک مشاور خوب تحصیلی باید بتواند همه پتانسیل یک دانش آموز را شکوفا کند و او را در مسیر درست قرار دهد.
داشتن رتبه عالی در کنکور!؟ بیشتر کسانی که در سمت مشاوره کنکور و مشاوره تحصیلی فعالیت می کنند، دارای رتبه های خوب و عالی در کنکور بوده‌اند. این بالا بودن رتبه در کنکور، شاید برای خیلی از دانش آموزان ملاک مهمی باشد. زیرا آنها دوست دارند با کسی صحبت کنند که تلاشش موفقیت آمیز بوده است، سختی های تحصیل را می شناسد و می تواند مشکلات آنها را حل کند. بنابراین به دنبال کسانی می روند که صرفاً رتبه بالایی داشته باشند. حتی خیلی از دانشجویان و دانش آموزان، رتبه زیر یک رقمی را برای مشاوره انتخاب نمی کنند. البته این ملاک چندان مناسبی نیست، زیرا سطح دانش افراد مختلف در بین رتبه های بالا، تفاوت چشمگیری ندارد.
تخصص مشابه تغییر رشته دادن، یکی از گزینه هایی است که برای آن حتماً باید با یک مشاور تحصیلی صحبت کرد. زیرا رشته های مختلف، نیاز به توانایی های متفاوتی نیز دارد و ممکن است عملاً برای رشته ای که می خواهیم تحصیل کنیم، فرد مناسبی نباشیم. یا نیاز به تلاش زیادی داشته باشیم و در فرصت باقیمانده نتوانیم به حدی که می خواهیم برسیم. بنابراین قبل از این که هزینه های گزاف تغییر رشته را پرداخت کنیم، بهتر است کمی هم به فکر آخر و عاقبتش باشیم. تخصص مشابه، برای کسانی که در همان رشته درس خوانده اند نیز کارآمد خواهد بود. زیرا به آنها کمک می کند تا توانمندی های لازم برای یک رشته را به دست بیاورند، با بازار کار و تحصیلی آن آشنا بشوند و شانس خودشان را بالا ببرند.
نگاه روان شناختی شاید جزو کسانی باشید که توانایی لازم برای به دست آوردن رتبه بالا در یک رشته را داشته باشید، اما از لحاظ روانی در سطح مناسبی نباشید. این اتفاق به شما ضربه خواهد زد و باعث خواهد شد نتوانید از همه استعدادهایتان در تحصیل و جلسه کنکور استفاده کنید. بنابراین نیاز است که کمی هم نگاه روان شناختی داشته باشد و به شما امید و انگیزه لازم برای ادامه بدهد. یک مشاور تحصیلی خوب می تواند باعث شکوفا شدن استعدادها می شود.
کمک به برنامه ریزی و مدیریت برای برنامه ریزی و مدیریت زمان در فرصت باقیمانده تا کنکور یا امتحان، نیاز دارید که روی نقاط ضعف و قوت خود بهتر کار کنید. برای این کار، باید به نکات ریزی توجه کنید که تا به امروز از دستتان در رفته اند. نکات فنی و خاصی که فقط یک مشاور تحصیلی می تواند به شما در مورد آن به خوبی راهنمایی بدهد.
درس
همچون مسایل دیگر، نخستین مرحله برای کنترل زبان، آگاهی است؛ بسیاری از مردم به
نحوه صحبت کردن – درونی و با دیگران – آگاه نیستند. توجه کنید که آیا مثبت یا منفی
صحبت می کنید. آیا واقعا به نوع بیان خود و تاکید خود روی جملات مختلف آگاهی
دارید؟
شناخت اصول زبان شناسی به زمان نیاز دارد. خیلی از مردم
هستند که بدون آگاهی از جملاتی استفاده می کنند که بار منفی زیادی دارند و وقتی
شما منفی فکر کنید چه می شود؟ معلوم است. افکار منفی به رفتارهای منفی منجر می شود. در
آخر هم موجب ایجاد مشکلات و ناراحتی در زندگی می شود. با خفه کردن این افکار منفی
در نطفه، می توانیم بسیاری از دردها و ناراحتی را از زندگی خود دور کنیم.
جملاتی که باید از آنها اجتناب کرد
۱٫ نمی
توانم: نتوانستن» کلمه ای تضعیف کننده است که بین شما و
اهدافتان فاصله زیادی ایجاد می کند. تاثیر این کلمه تا این حد است که شما پیش
از آغاز اهداف خود، شکست می خورید. افراد عاقل و موفق اعتقاد دارند اصولا جمله ای
به نام «نمی توانم» وجود ندارد. باید همیشه به خوبی ها فکر کنید و به دنبال راهی
برای رسیدن به اهداف خود باشید. به خود فرصت امتحان بدهید. برای این کار باید این
جمله را کاملا و برای همیشه از دهان خود بیندازید.
۲٫ سعی
می کنم : آیا تاکنون برای بلند شدن «سعی»
کرده اید؟ اکنون امتحان کنید. آیا می شود؟ مسلما نه! وقتی می گوییم «سعی خود را
خواهم کرد» در اصل اعتراف می کنیم آماده انجام این کار نیستیم. به قول یودا در
فیلم جنگ ستارگان: یک کار را انجام دهید یا ندهید. تلاش می کنم هیچ معنایی ندارد.
۳٫ کاش
مجبور نبودم: این جمله نوعی ناله و شکایت هم هست. عموما مردم دوست ندارند به
غرغرهای افراد گوش کنند و انجام دادن آن چندان صورت خوشی ندارد. اگر
چیزی را دوست ندارید، شرایط را عوض کنید. سعی کنید همیشه
با لبخند زندگی خود را پیش ببرید.
۴٫ من
باید : کلمه «باید» به طور ذاتی بار منفی دارد. «باید» به معنای از دست دادن است:
از دست دادن موقعیت همیشه به دستاوردهای مثبت منجر نمی شود. این کلمه نوعی انتقاد و سرزنش است و بهتر
است از مکالمات روزانه خود آن را دور بریزید. به جای اینکه به طور مدام به خود
یادآوری کنید چه کارهایی را «باید» انجام دهید روی مسایلی تمرکز کنید
که اوضاع را بهتر می کنند.
۵٫ من
نیاز دارم: هر چند وقت یکبار جار می زنید برای انجام کار خود به چیزی نیاز دارید
اما در واقع به آنها نیازی ندارید؟ کلمه «نیاز»
نوعی وابستگی غیر سالم ایجاد می کند. دفعه بعد که این کلمه از دهان شما خارج شد،
دوباره به آن فکر کنید و ببینید آیا واقعا به آن چیزی که فکر می کنید نیاز دارید؟ اگر
ندارید، این تفکر منفی این مکالمات و تفکرات ما هستند که روز ما را می سازند و
مسلما همه ما روز شاد و پر انرژی را به روز پر استرس و خسته کننده ترجیح می دهیم را
از ذهن خود بیرون کنید.
۶٫ احوالپرسی
منفی همچون «بد نیستم» یا «بدتر از این این نمی شود» : این جملات را خیلی می
شنویم. بسیاری از مردم بدون اینکه تاثیر این جملات
را بدانند، از آنها در جواب احوالپرسی ها استفاده می کنند. در نتیجه استفاده این
جملات نیز احساس منفی پیدا می کنند. چرا از واژه های مثبت استفاده نمی کنید. یا
حداقل صادق باشید: وقتی خوب نیستید لازم نیست بگویید: عالی هستم! یا
از این بهتر نمی شود.
۷٫ هرگز
: واژه «هرگز» محدودیت های فوری در زندگی شما ایجاد می کند. استفاده از این واژه باعث از بین بردن فرصت
ها در زندگی می شود. این واژه ذهن را محدود می کند و نمی توان راهکارهای
مناسب را پیدا کرد. از همین لحظه تصمیم بگیرید هرگز از «هرگز» استفاده نکنید.
آغاز دوران راهنمایی تحصیلی شروع دوران نوجوانی کودکان است.کمک به نوجوان برای یافتن و شناخت توانائیها، امکانات و ظرفیتهای درونی می تواند نقطه شروع تربیت این دوران پر آشوب باشد که خود راه را برای یکی از مختصات این مرحله یعنی یافتن هویت و نقش اجتماعی باز می کند. حیات جمعی و نیاز به عضوی از گروه بزرگتر بودن مقدمه فعالیتهای اجتماعی می شود و از آنجا که در عصر حاضر تحصیلات نقش و تاثیر زیادی در دستیابی به این مهم دارد راهنمایی تحصیلی مقدم بر راهنمایی شغلی قرار می گیرد. در سیستم آموزشی ما دوره راهنمایی تحصیلی بعد از ابتدایی این وظیفه را به عهده دارد. یعنی در این دوران دانش آموزان به رشته های تحصیلی مناسب هدایت می شوند. هرچه هدایت تحصیلی صحیح تر و با روشهای اصولی تر انجام گیرد نتایج کاملتر و موفق تری به دنبال خواهد داشت. بروز و ظهور استعدادهای فردی در دوره نوجوانی هر چند روند راهنمایی تحصیلی را آسانتر می کند ولی به گفته متخصصین این امر اطلاعاتی که از بررسی استعدادهای کودکان ۱۲ یا ۱۳ ساله به دست می آید برای راهنمایی قطعی کافی نیست. نتایج تحصیلی می تواند مکمل این اطلاعات بوده و روند راهنمایی را اعتلا بخشد.
افت از نظر لغوی به معنی کمبود ، کمی ، کم و کاست و نقصان است . منظور از افت تحصیلی « کاهش عملکرد تحصیلی دانش آموز از سطح رضایت بخش به سطحی نامطلوب است . » همچنین افت در لغت به معنای ضایعات ، ضایع کردن که بیشتر در نظر اقتصاددانان مطرح شده است . اما در بعضی از متون فارسی کلمه ترک تحصیل نیز معادل افت تحصیلی در نظر گرفته شده است . به عبارتی افت تحصیلی عبارت است از نزول از یک سطح بالاتر به سطح پایین تر در تحصیل و آموزش .افت تحصیلی به معنای دقیق آن ، زمانی است که فاصله قابل توجهی بین توان و استعداد بالقوه و توان بالفعل فرد در فعالیتهای درسی و پیشرفت تحصیلی مشهود باشد . گرچه این تعریف می تواند همه کسانی را که به دنبال شکستهای پی در پی تحصیل ، از تحصیل عقب مانده و عمدتاً به اصطلاح تجدید یا مردود شده اند را در بر گیرد اما مفهوم افت تحصیلی صرفاً در رفوزگی و تجدیدی خلاصه نمی شود و می تواند شامل هر دانش آموز و دانشجویی شود که اکتسابهای آموزشگاهی و پیشرفت دانشگاهی او کمتر از توان بالقوه و حد انتظار اوست . لذا بر اساس این تعریف دانش آموزان تیزهوش نیز ممکن است دچار افت تحصیلی و کم آموزی بشوند . لذا افت تحصیلی مسئله ای است عام و نسبی .
یک توصیه بسیار مهم برای دانش آموزان این است که هر روز که به خانه می‌آیید تکالیف درسی مربوط به همان روز را انجام دهید و مطالب تدریس شده در آن روز را در بعد از ظهر همان روز مطالعه کنید و بعد مشغول تفریح شوید و زمان کمی را نیز برای یادآوری دروس فردا صرف کنید. اما ما می بینیم تمام وقت بعد از ظهر را صرف دروس و مسائل عقب افتاده دیروز، پریروز و روزهای قبل می کنند و یادگیری دروس امروز را به فردا و پس فردا و روز جمعه موکول می کنند. و این کار باعث می شود که مطلب بعد از گذشت یک هفته در ذهن دانش آموز تازگی داشته باشد و مثل این است که تازه برای اولین بار بها آن برخورد می کند، بنابراین دانش آموز همیشه از درس ها عقب می‌ماند و هیچگاه همگام با معلم و کلاس درس نمی‌باشد.یک مثال جالب در رابطه با درس این است که مطالب درسی چون آهن رباست، هرچه بیشتر به آن نزدیک شوید شما را با نیروی مغناطیسی بیشتر بسوی خود جذب و به خود علا‌قمند می‌کند. هرچه از مطالب درسی دوری کنید و سعی در یادگیری آنها نکنید اثر انها در شما کمتر می شود و دیگر به سختی می توانید رو به آنها بیاورید.این کار که گفته شد در واقع باعث ایجاد یک حس دوری در دانش آموزان می شود و که کم‌کم از کتب درسی دوری کرده و با سرگرم نمودن خود به اموری دیگر وقت گرانبهای خود را از دست می دهند و حس می کنند این کارها بهتر است که با بالا رفتن سن نیز این حس در آنها بیشتر می شود و از درس دوری می کنند.
قراردادن اولویت کاری ( برنامه
ریزی درسی ) نیروی تمرکز حواس رازیاد می کند ، زندگی را متعادل می کند ، زمان
فراغت ما را بیشتر می کند ، تکالیف محوله روی هم انباشته نمی شود و رغبت ادامه کار
در ما کم نمی شود و به طور خلاصه باعث حرکت به سوی موفقیت
می شود .
در عوض عدم برنامه ریزی باعث ایجاد سر
درگمی ، دلهره شکست وعدم موفقیت ، کم آوردن زمان و انجام کار ناموزون و به هدر
رفتن انرژی و دقت و خلاصه حرکت به سوی عدم موفقیت می شود . اهداف بزرگ همواره
با در نظر گرفتن هدف بزرگ ، اهداف کوچک خود را انتخاب و دسته بندی نمائیم به طور ی
که دست یابی به هریک از این اهداف
کوچک قسمتی از راه ما برای رسیدن به هدف بزرگ را کوتا ه می نماید این دقیقاً
مانند شخصی است که می خواهد به قله ای مانند دماوند برسد . وی برای رسیدن به قله
در میان راه ایستگاههایی در نظر می گیرد و در هر قسمت از مسیر فقط به هدف رسیدن به
پناهگاهها حرکت می کند اما در نهایت رسیدن به هریک از این پناهگاه ها قسمتی از راه
شخص برای رسیدن به قله را کوتاه می کند . پس برای موفقیت ، انتخاب هماهنگ هدف
ها ی کوچک بسیار حائز اهمیت است چرا که باعث پرهیز از آشفتگی می شود . برای دانش آموزان
این هدف های کوچک همان انتخاب
دروس ، کلاس ، مدرسه ، کتاب کمک درسی ، دبیر خصوصی و … می باشد .
پس از انتخاب اهداف کوچک ، ایجاد
تعادل بین این اهداف بسیار مهم و حیاتی است . می دانیم در دوران تحصیل حجم کار
بسیار زیاد است و تنوع آن بسیار کم ،در نتیجه کار ناموزون باعث اخلال در اجرای
برنامه می شود .
همیشه باید در نظر گرفت که موفقیت
در تحصیل مانند موفقیت در یک مسابقه دوی ماراتن است وشرط موفقیت ، حرکت آهسته
و پیوسته است .
توصیه‌نامه (Recommendation Letter) نامه‌ای است که شخصی برای توصیه دیگری می نگارد و نظرش را در مورد عملکرد وی ابراز می دارد.توصیه‌نامه‌هایی که برای گرفتن پذیرش از دانشگاه‌ها لازم است، از طرف استاد برای متقاضییان نوشته می‌گردد.گرفتن توصیه نامه از سخت‌ترین کارهاست زیرا اساتید وقت کافی برای آن ندارند و همچنین بسیاری از دانشگاه‌ها فرم‌های خاصی دارند که باید به همراه توصیه‌نامه ارسال گردد.باید این فرم را از وب‌سایت دانشگاه پیدا نموده و به تعداد حداقل سه نفر از استادان ارائه نمایید تا تکمیل نمایند.بعضی از دانشگاه ها دارای فرم‌های توصیه نامه آنلاین هستند که با وارد کردن ایمیل اساتید به صورت خودکار لینک مربوطه برای استاد فرستاده می‌گردد تا تکمیل کنند.البته استاد ممکن است بی دقتی نماید یا فراموش کند و مشکل ساز گردد. به خصوص اینکه استادان نیز زیاد تمایلی به انجام این کار ندارند.بعضی از اساتید از متقاضییان می خواهند که این کار را خودشان انجام دهند که البته کار درستی نیست.دقت فرمایید که این موضوع محرمانه است و این نامه ها برای هر استاد باید در یک پاکت خاص قرار گرفته و روی آن نیز توسط استاد امضاء گردد.شما می‌توانید از قبل اسم و آدرس استاد و دفتر مربوط به پذیرش دانشگاه مقصد را روی پاکت تایپ نموده (بعضی از دانشگاه ها برای این کار پاکت و فرم مخصوص دارند) و بعد به استاد بدهید.از استاد خواهش بفرمایید تا بخش‌هایی را که در رزومه چیزی برای اثبات ندارید (مانند حل تمرین بودن، فعالیت های شما در شرکت خاص یا در دانشگاه در انجمن علمی خاص) در توصیه نامه بنویسد.بعضی دانشگاه ها برای پذیرش متقاضی از یک یا چند نفر که شناخت مناسبی از متقاضی داشته باشند درخواست توصیه نامه می کنند. توصیه نامه بخودی خود تضمینی برای گرفتن پذیرش نیست و توصیه نامه هائی که فاقد صداقت لازم باشد شانس متقاضی را برای ورود به دانشگاه از بین خواهد برد.
یک توصیه نامه خوب باید بتواند استادی که برایش اپلای می کنید را راضی کند که شما فرد مناسبی برای دوره مدنظرتان هستید. در توصیه نامه شما باید نقاط قوت و مهارت هایی که ارتباط مستقیم با رشته و گرایشی که برایش اپلای می کنید داشته باشد و استادی آن را نوشته باشد که آنقدر با شما کار کرده که بتواند در مورد شما نظر بدهد. اگر مثلا شما با استادی ۹ واحد درس برداشته اید، توصیه نامه این استاد اصولاً نسبت به توصیه نامه استادی که تنها ۲ واحد با او درس پاس کرده اید برتری دارد. البته، اگر فرض کنیم درس هر دو استاد کاملاً با رشته و گرایش و حوزه تحقیقاتی ای که برایش اپلای می کنیم ارتباط مستقیمی داشته باشند و استادی که با او ۲ واحد درس داشته اید برنده جایزه نوبل نباشد!
همان طور که از نام توصیه نامه تحصیلی متوجه شده اید، این نامه، در واقع یک نامه پیشنهادی و توصیه ای بوده و هیچ الزام یا ضرورتی را برای دانشگاه مقصد درباره پرونده تحصیلی شما ایجاد نمی کند. یعنی حتی اگر شما از رییس جمهور یا رییس فلان دانشگاه بزرگ دنیا نیز توصیه نامه تحصیلی دریافت کنید، این توصیه نامه در کنار همه مدارکی که به دانشگاه ارجاع دادید مورد بررسی قرار گرفته و طبق ضوابط پذیرش دانشگاه مقصد، نسبت به ارزشیابی مدارک و تصمیم نهایی، اقدام می شود.