پس از تعیین هدف و شروع رویداد، نخستین نیازی که احساس می‌شود یک «برنامة صحیح و اصولی» می‌باشد. رسالت یک برنامه خوب آنست که ما را با صرف کمترین انرژی و زمان به تمامِ اهداف تعیین شده برساند. برنامه‌ریزی صحیح و اصولی برای داوطلبان کنکور باید دارای شرایط زیر باشد: ۱- تجزیه زمان باقی مانده به واحدهای کوتاه مدت و مشخص شدن تکلیف دواطلب در هر روز. این تقسیم‌بندی موجب می‌شود داوطلب گذران دوره‌های زمانی را یکی پس از دیگری احساس کند و بتواند تا حدی برنامة آیندة خود را پیش‌بینی نماید و در پایان هر دوره خود را بیازماید تا از میزان پیشرفت خود مطلع شود.۲- برنامه ریزی باید مبتنی بر تجربه باشد: بدون تردید برای رسیدن به یک هدف، بهترین و مطمئن‌ترین راه، حرکت در مسیری است که از «آزمون و خطا» سر سلامت به درآورده باشد و امتحان خود را پس داده باشد. تجربة برنامه‌های غیراصولی و نیازموده و همچنین برنامه‌هایی که از جانب افراد غیر متخصص و غیرکارآزموده طرح‌ریزی شده است به داوطلبان شرکت در کنکور – که فرصت کوتاه و جبران ناشدنی دارند – به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.۳- تجویز کلیة دروس در کلیه واحدهای زمانی: نکتة بسیار مهمی که هر برنامة اصولی باید آن را تأمین کند «قرار دادن کلیه دروس در کلیة واحدهای زمانی» است. مثلاً اگر برنامه تحصیلی شامل هفت مرحلة ده روزه باشد باید در هر هفت مرحله، داوطلبان کنکور کلیة دروس را مورد مطالعه قرار دهند. غفلت از هر ماده درسی و تعویق در مطالعة هر درس هرچند کم اهمیت، تبعات سوء و جبران ناپذیری را به دنبال دارد.
از نظر مشاوره تحصیلی : کنکور، بالاخره زمانی وجود دارد که این واژه در شما موجی از استرس و نگرانی برمی‌انگیزد و زندگی‌تان را تغییر می‌دهد. درس خواندن به خودی خود برای بسیاری از دانش‌آموزان کار سختی است و وقتی با امتحانی مثل کنکور رو‌به‌رو هستیم، یعنی حجم زیادی از درس و استرس به خاطر تاثیری که این امتحان در مسیر زندگی و آینده دارد، خوب طبیعی است که گاهی درس خواندن کار بسیار مشکلی می‌شود. به‌عنوان یک دانش‌آموز، داشتن جزوه و کتاب همیشه برای شما کافی نیست، مهم‌تر از آن انگیزه است که شما را تحریک کند، سراغ آنها بروید. در این نوشته به جملات انگیزشی برای کنکوری ها می‌پردازیم. از جملاتی درباره‌ی درس خواندن گرفته تا جملاتی در مورد موفقیت در مدرسه و دانشگاه. آنچه می‌خوانید معجونی است از انگیزه و الهام برای دانش‌آموزان. امیدواریم این جملات به شما کمک کند وقتی خسته می‌شوید و دیگر حوصله‌ی جزوه‌های گیج‌کننده و کتاب تست‌های قطور را ندارید برگردید و با امید و هدف برای فتح قله‌ی کنکور تلاش کنید.
یکی از اشتباهات اکثر دانش آموزان این است که هر روز که به خانه می‌آیند بجای آنکه تکالیف درسی مربوط به همان روز را انجام دهند و مطالب تدریس شده در آن روز را در بعد از ظهر همان روز مطالعه کنند و زمان کمی را نیز برای یادآوری دروس فردا صرف کنند، تمام وقت بعد از ظهر را صرف دروس و مسائل عقب افتاده دیروز، پریروز و روزهای قبل می کنند و یادگیری دروس امروز را به فردا و پس فردا و روز جمعه موکول می کنند. بنابراین دانش آموز همیشه از درس ها عقب می‌ماند و هیچگاه همگام با معلم و کلاس درس نمی‌باشد.دانش آموزان عزیز بدلیل همین روش غلط درس خواندن و عقب بودن از کلاس درس یک نفرت و انزجاری از درس خواندن در دل خود دارند و همین امر سبب می‌شود که کم‌کم از کتب درسی دوری کرده و با سرگرم نمودن خود به اموری دیگر وقت گرانبهای خود را از دست می دهند .مطالب درسی چون آهن رباست، هرچه بیشتر به آن نزدیک شوید شما را با نیروی مغناطیسی بیشتر بسوی خود جذب و به خود علا‌قمند می‌کند. هرچه از مطالب درسی دوری کنید و سعی در یادگیری آنها نکنید از آن متنفر خواهید شد .
گام اول این است که واقعاً خودتان از صمیم قلب و با تمام وجود بخواهید که شاگرد اول شوید. باید یک رغبت درونی در وجود شما باشد تا انرژی شما را برای رسیدن به مقصد فراهم کند.نه اینکه چون پدر و مادرتان گفته‌اند که شاگرد ممتاز شوید شما هم بخواهید، بلکه خودتان باید به این نتیجه برسید که هم‌اکنون این یک نیاز ضروری برای شماست تا شاگرد ممتاز شوید.اما اگر نه چطور؟باید برای آینده خود یک هدف در نظر بگیرید. هدفی مثبت که هم برای شما دستاورد داشته باشد و هم برای اطرافیان و اجتماع مفید باشد. این هدف حتی می‌تواند جنبه‌های مادی هم داشته باشد، مثلاً خریدن فلان ماشین یا رسیدن به فلان شغل پردرآمد.داشتن هدف به شما انگیزه و روحیه دوچندان می‌دهد و کمک می‌کند تا تلاش بیشتری نمایید. اما یادتان باشد هر تلاشی ممکن است منجر به شاگرد اول شدن شما نشود. باید حساب‌شده و با برنامه‌ریزی کارکنید تا حتماً به نتیجه دلخواه را بگیرید .
در واقع بهترین شیوه یا روش برای درس خواندن و امتحان این است که زمان مطالعه روزانه شاگرد درس خوان باید به سه قسمت تقسیم شود:پیش‌خوانی درس‌هایی که قرار است معلم فردا تدریس کند. مطالعه دقیق درسی که معلم امروز برای شما تدریس کرد.آماده کردن تکالیف برای درس‌های فردابا تغییر روش یا شیوه درس خواندن (برای امتحان) و رعایت همین نکات کوچک ولی مهم می‌توانید به عن.ان یک درس خوان بازدهی ساعت‌های مطالعه خود را چندین برابر کنید و نتایج بسیار خوب‌تری نسبت به گذشته بگیرید.برای شاگرد ممتاز شدن به دنبال یافتن دلیل اجرا نکردن برنامه‌ریزی نباشید، اگر در شرایط سخت و غیرعادی زندگی روزمره هم قرار گرفتید، سعی کنید شخصیت محکمی داشته باشید و پای بند به برنامه باشید و آن را اجرا نمایید.
عوامل مؤثر در انتخاب رشته را به دو دسته عوامل فردی و درونی و عوامل اجتماعی و بیرونی می‌توان تفکیک کرد. با توجه به این تقسیم‌بندی، در این‌جا پیرامون هر یک از عوامل مشخص شده توضیح مختصری ارائه می‌گردد:
۱- انگیزه : انگیزه به عاملی تعبیر می‌شود که اساس رفتار آگاهانه افراد را تشکیل می‌دهد. معمولاً فراهم آمدن مجموعه‌های از شرایط و مقتضیات که موجب انگیزش فرد برای وصول به هدفی می‌شود، مبنای شکل‌گیری و ایجاد این عامل، یعنی انگیزه می‌گردد. بسته به نوع شرایط و مقتضیات انواع مختلفی از انگیزش و محرک‌ها را می‌توان برشمرد.انگیزه واقعی مبین نیروی درونی است که مشوق و محرک فرد برای حرکت به سوی مطلوب است. البته عامل این شوق و حرکت تنها نیروهای نهایی و درونی نیست، بلکه محیط بیرونی فرد بر ایجاد آن اثر می‌گذارد. این تأثیرات محیط بیرونی (خانواده، مدرسه، دوستان، جامعه) است که می‌توان موجب ایجاد انگیزه کاذب شود. لذا، داوطلبان ورود به دانشگاه به یک بررسی درونی همه جانبه، تأمل در خواسته‌ها و عواملی که موجب می‌شود آنها به زمینه خاص علمی بگرایند، نیازمندند. انتخاب رشته‌ای که در راستای انگیزه واقعی فرد صورت بگیرد به عنوان انتخاب رشته اصلح مطرح است.
۱- محیط بیرونی: منظور از محیط بیرونی، کلیه عوامل و افرادی است که با داوطلب در تماس و مراوده بوده و به نوعی در تصمیم‌گیری‌های وی در ارتباط با انتخاب رشته تأثیر می‌گذارند. در این خصوص از خانواده، مدرسه، دوستان و جامعه‌ای که داوطلب را مستقیماً احاطه کرده و با او برخورد دارند، می‌توان نام برد. محیط بیرونی می‌تواند در دو جهت مختلف عمل کند. جهتی مثبت که عبارت از کمک به داوطلب برای کاوش درونی، کشف علاقه واقعی و میزان استعداد تحصیلی و دور ساختن داوطلب از تصمیم‌گیری براساس احساس بدون شناخت می‌باشد و جهت منفی که القاء علایق و برداشت‌های شخصی خود به داوطلب است بدون آنکه انگیزه، علاقه، توان علمی و استعداد داوطلب چندان مورد توجه قرار گیرد.داوطلبان کنکور سراسری که مبادرت به انتخاب رشته می‌کنند باید دقت کامل مبذول دارند تا از محیط بیرونی فقط در جهت اثرگذاری مثبت آن بهره ببرند و خود را تا حد امکان از تأثیرات نامطلوبی که منجر به انحراف آنها از مسیر صحیح می‌گردد، دور نگه دارند.
داوطلب نباید به هیچ وجه موضوع انتخاب رشته را به دست تصادف تحت عنوان بخت و تقدیر و سرنوشت بسپارد و یا خود را دست و پا بسته تسلیم نظرات دیگران کند و افسار انتخاب رشته را به دست دیگران بسپارد. بلکه داوطلب باید به صورت فعال و تعیین کننده در فرآیند انتخاب رشته حضور و بروز داشته باشد. فعال شدن داوطلب در فرآیند انتخاب رشته یکی از تمرین‌های مهم زندگی وی در زمینه بروز قدرت ارزشیابی مسایل، ظهور مؤلفه تصمیم‌گیری در زندگی، قبول مسئولیت تصمیم‌های اتخاذ شده، اعلام داشتن رأی و نظر در کنار آراء و نظرات دیگران و در نهایت تحریک و تقویت حس اعتماد به نفس، می‌باشد. چنین فردی هرگز بی‌هدف وارد دانشگاه نمی‌شود و در نتیجه دچار سردرگمی و سلب انگیزه در ادامه تحصیل نمی‌گردد.